Θα μας πείτε, όσοι γνωρίζετε πέντε πράγματα από ποδοσφαιρική ιστορία: είχαν ανάγκη να μας πληρώσουν για να μας νικήσουν οι Ιταλοί, οι οποίοι λίγους μήνες αργότερα κατέκτησαν το Παγκόσμιο Κύπελλο; Ασφαλώς και όχι. Ήθελαν, όμως, να αποφύγουν το επίπονο ταξίδι με το πλοίο για τον Πειραιά και να μπουν απερίσπαστοι στην τελική ευθεία της προετοιμασίας τους για την τελική φάση, που διεξαγόταν στο έδαφός τους, αφού τότε έδινε προκριματικά και ο διοργανωτής. Αν το καλοσκεφτείτε, δεν ήταν και μικρό πράγμα.

Το 1995, η ιταλική εφημερίδα «La Repubblica» αποκάλυψε ότι η συμφωνία για να μην γίνει η ρεβάνς του Ιταλία - Ελλάδα το 1934 περιείχε και οικονομικά ανταλλάγματα από το φασιστικό καθεστώς του Μπενίτο Μουσολίνι. Διόλου ευκαταφρόνητα, μάλιστα, μια και ήταν αρκετά για να αγοραστεί ένα κτίριο επί της οδού Φυλής, το οποίο στέγασε τα πρώτα γραφεία της ΕΠΟ! 

Για πολλά χρόνια, βέβαια, τη μη διεξαγωγή επαναληπτικού στην Αθήνα κάλυπτε ένα πέπλο μυστηρίου. Στα ελληνικά αλμανάκ διαβάζαμε ότι η μεγάλη διαφορά δυναμικότητας καθιστούσε ανούσια τη ρεβάνς και ότι οι δύο ομοσπονδίες είχαν συμφωνήσει ότι δεν υπήρχε λόγος διεξαγωγής. Μέχρι που το 1995, η ιταλική εφημερίδα «La Repubblica» αποκάλυψε ότι η συμφωνία περιείχε και οικονομικά ανταλλάγματα από το φασιστικό καθεστώς του Μπενίτο Μουσολίνι. Διόλου ευκαταφρόνητα, μάλιστα, μια και ήταν αρκετά για να αγοραστεί ένα κτίριο επί της οδού Φυλής, το οποίο στέγασε τα πρώτα γραφεία της ΕΠΟ! Σύμφωνα με την ιταλική εφημερίδα, μάλιστα, χρήματα είχαν δοθεί και στους Ελληνες διεθνείς, για να κρατήσουν τα στόματά τους κλειστά...

Όπως αποδείχθηκε, όμως, οι Ιταλοί της «La Repubblica» δεν είχαν κάνει καμία συγκλονιστική αποκάλυψη με 61 χρόνια καθυστέρηση. Τα πάντα ήταν γνωστά και εντός των συνόρων, δημοσιευμένα μάλιστα λεπτομερώς πριν καν διεξαχθεί το πρώτο παιχνίδι στο Μιλάνο! Τα «Αθλητικά Χρονικά», η εφημερίδα που κάλυπτε τα περιορισμένα αθλητικά γεγονότα της εποχής, είχαν κυκλοφορήσει στις 16 Μαρτίου 1934 με πρωτοσέλιδο τίτλο «Οταν η τιμή του ελληνικού αθλητισμού αγοράζεται με λιρέττες» και αναλυτικό ρεπορτάζ για τη συμφωνία, η οποία είχε κλειστεί ορισμένους μήνες νωρίτερα!

Τα «Αθλητικά Χρονικά», η εφημερίδα που κάλυπτε τα περιορισμένα αθλητικά γεγονότα της εποχής, είχαν κυκλοφορήσει στις 16 Μαρτίου 1934 με πρωτοσέλιδο τίτλο «Οταν η τιμή του ελληνικού αθλητισμού αγοράζεται με λιρέττες» και αναλυτικό ρεπορτάζ για τη συμφωνία, η οποία είχε κλειστεί ορισμένους μήνες νωρίτερα!

Συγκεκριμένα, η ΕΠΟ είχε στείλει στην Ιταλία ένα μέλος του Δ.Σ. της, ονόματι Κωνσταντάρα, με την επίσημη αιτιολογία της διευθέτησης οικονομικών και οργανωτικών ζητημάτων που αφορούσαν τους αγώνες με τους Ιταλούς. Το ταξίδι δεν είχε γίνει στα κρυφά. Απεναντίας με την επιστροφή του ο Κωνσταντάρας δέχθηκε τα συγχαρητήρια, επειδή είχε φέρει σε πέρας την αποστολή του, εξασφαλίζοντας σημαντικά οικονομικά οφέλη για την ομοσπονδία. Ο κόσμος ουδόλως ασχολήθηκε να «σκαλίσει» ποια ήταν αυτά τα οφέλη και ποιον λόγο είχαν να μας βοηθήσουν οι Ιταλοί. Όμως, εννέα ημέρες πριν από το ματς του Μιλάνου, αποκαλυπτόταν εύγλωττα η πραγματικότητα. Διαβάζουμε:

«Η Εθνική μας ομάς κατηρτίσθη διά να ηττηθεί εις το Μιλάνον, εξιλαστήριον θύμα των πατριδοκαπηλικών απόψεων της Ομοσπονδίας, αλλά και των άκρατων φασιστικών ποδοσφαιρικών ονείρων της γείτονος χώρας, της επωφθαλμιούσης, ως γνωστόν, το παγκόσμιον ποδοσφαιρικόν κύπελλον. Η Εθνική μας ομάς δεν μεταβαίνη εις Ιταλίαν με την ευγενή και ωραίαν φιλοδοξίαν να τιμήση την πατρίδα των προαίωνιων αγωνιστικών παραδόσεων, αλλά διά να ηττηθή χάριν της στεγάσεως της ΕΠΟ εις καλλιμάρμαρον μέγαρον και χάριν τονώσεως των οικονομικών της. Διά το ποσόν των 50 χιλιάδων λιρετών, τας οποίας θα καταβάλη η φασιστική ποδοσφαιρική ομοσπονδία, η Ελλάς υπεχρεώθη να αποκλείση την πιθανότητα μιας καλλιτέρας εις το έδαφός της εμφανίσως της Εθνικής μας ομάδος εις την ρεβάνς του αγώνος της 25ης Μαρτίου…Το φρούριον των προσχηματικών αντιρρήσεων ηλώθη με τας χρυσάς λόγχας των εξ Ιταλίας λιρεττών».

«Διά το ποσόν των 50 χιλιάδων λιρετών, τας οποίας θα καταβάλη η φασιστική ποδοσφαιρική ομοσπονδία, η Ελλάς υπεχρεώθη να αποκλείση την πιθανότητα μιας καλλιτέρας εις το έδαφός της εμφανίσως της Εθνικής μας ομάδος εις την ρεβάνς του αγώνος της 25ης Μαρτίου…Το φρούριον των προσχηματικών αντιρρήσεων ηλώθη με τας χρυσάς λόγχας των εξ Ιταλίας λιρεττών».

Οι 50.000 λιρέττες του '34, υπολογίζονται χονδρικά σε 300.000 σημερινά ευρώ. Διόλου περίεργο, λοιπόν, ότι η ΕΠΟ απέκτησε νέα γραφεία. Όσο για το ενοχλημένο ύφος του συντάκτη, απλά αναλογιστείτε το κλίμα της εποχής. Η Ελλάδα δεν είχε πολλά χρόνια που είχε βγει από τους πολέμους και προσπαθούσε να σταθεί στα πόδια της εν μέσω παγκόσμιας οικονομικής κρίσης. Επίσης, οι ολοένα αυξανόμενες βλέψεις της φασιστικής Ιταλίας δεν ήταν δυνατόν να αντιμετωπίζονται ευμενώς, από τη στιγμή που βρισκόταν δίπλα στην πόρτα μας. Πόσω μάλλον η υποταγή έναντι χρηματικών ανταλλαγμάτων.

Αν το δει κανείς ψυχρά, βέβαια, θα δώσει ένα δίκιο στους τότε παράγοντες της ομοσπονδίας. Η διαφορά του ελληνικού ποδοσφαίρου με το ιταλικό ήταν χαώδης και είναι απολύτως βέβαιο ότι η παρέα του Τζουζέπε Μεάτσα, του Λουίζιτο Μόντι και του Ενρίκε Γκουάιτα, μπορούσε να φιλοδωρήσει τους διεθνείς μας με ακόμα περισσότερα γκολ από τα τέσσερα που τους έβαλε στο «Σαν Σίρο». Δεν ήταν τόσο σίγουρο ότι θα έκοβες τα εισιτήρια που περίμενες, οπότε γιατί να χάσεις την ευκαιρία να λύσεις το στεγαστικό πρόβλημά σου; Δεν είναι έτσι, όμως...

Τις ημέρες που μεσολάβησαν, είχε κυριαρχήσει η ελπίδα ότι οι ψυχωμένοι Έλληνες θα παρέκαμπταν τις πληροφορίες περί χρηματισμού της ΕΠΟ και θα αντιστέκονταν σθεναρά στους Ιταλούς. Την ημέρα του αγώνα, μάλιστα, τα «Αθλητικά Χρονικά» φιλοξενούσαν δήλωση του προέδρου της οργανωτικής επιτροπής του Μουντιάλ, Αβ. Μάουρο, ότι σε περίπτωση ισόπαλου αποτελέσματος στο Μιλάνο θα διεξαγόταν επαναληπτικός στην Αθήνα τον Απρίλιο! Υπόσχεση εκ του ασφαλούς; Προφανώς, μια και ήταν βέβαιο ότι οι ερασιτέχνες Έλληνες ποδοσφαιριστές δεν θα μπορούσαν να προβάλουν σοβαρή αντίσταση στους Ιταλούς.

Οι 50.000 λιρέττες του '34, υπολογίζονται χονδρικά σε 300.000 σημερινά ευρώ. Διόλου περίεργο, λοιπόν, ότι η ΕΠΟ απέκτησε νέα γραφεία. Η Ομοσπονδία είχε στείλει στην Ιταλία ένα μέλος του Δ.Σ. της, ονόματι Κωνσταντάρα, με την επίσημη αιτιολογία της διευθέτησης οικονομικών και οργανωτικών ζητημάτων που αφορούσαν τους αγώνες με τους Ιταλούς.

«Πράγματι, με γκολ των Γκουρίζι (40'), Μεάτσα (44', 71') και Φεράρι (69'), η Ιταλία νίκησε με 4-0, ενώ στο 78' η Ελλάδα έχασε πέναλτι με τον Δανιήλ Δανελιάν και μαζί την ευκαιρία να μειώσει. Το σκορ φαίνεται βαρύ, τότε όμως αντιμετωπίστηκε σχεδόν σαν θρίαμβος. Αντιγράφουμε και πάλι τη σχεδόν... πολεμική ανταπόκριση από τα «Αθλητικά Χρονικά»: «Η εθνική μας ομάς κατώρθωσε να εξέλθη από την σκληροτάτην δοκιμασίαν χωρίς το στίγμα μιάς επονειδίστου πανωλεθρίας και το όνειδος μιάς ήττης, όπως την εθεώρουν εκ των προτέρων βεβαίαν οι σωβινισταί της αντίπαλοι. Ηττήθημεν εις το Μιλάνον, αλλά τιμητικώς… Οι κολοσσοί του ιταλικού ποδοσφαίρου, εκλαβόντες το εθνικό μας συγκρότημα ως εξιλαστήριον θύμα και λείαν των ακράτων επί του Παγκοσμίου Κυπέλλου αξιώσεων, ηγωνίσθησαν με φανατισμόν και απερίγραπτον μαχητικότητα... Ατυχώς όμως δι’ αυτούς, η Εθνική ομάς, μνήμων των εθνικών και φυλετικών μας παραδόσεων και υψηλός θεματοφύλαξ των αιωνίων αγράφων αγωνιστικών νόμων, ηγωνίσθη διά την Ελλάδα και την απειλουμένην τιμήν της με απερίγραπτον ψυχικόν σθένος και αυτοθυσίαν... Περιώρισεν τον προσδοκώμενον ιταλικόν θρίαμβον εις μίαν απλήν νίκην...».

Έστω και με αυτόν τον τρόπο, άρχισε να γράφεται η ιστορία της Ελλάδας στο Παγκόσμιο Κύπελλο. Δυστυχώς, το σκάνδαλο επισκίασε την προσπάθεια που κατέβαλαν οι σπουδαίοι άσοι της ηρωικής εποχής του ποδοσφαίρου μας, όπως ο Λεωνίδας Ανδριανόπουλος, ο Γιάννης Χέλμης, ο Αντώνης Μηγιάκης, ο Νικηφόρος Βικελίδης, ο Αχιλλέας Γραμματικόπουλος, ο Μήτσος Μπαλτάσης, ο Γιάννης Βάζος και ο Φίλιππος Κουράντης. Όσοι αγαπούν το ποδόσφαιρο, όμως, γνωρίζουν ότι τίποτα απ' όσα πέτυχε η Εθνική δεκαετίες αργότερα, δεν θα είχε γίνει πραγματικότητα χωρίς τον δικό τους, αγνό και ανιδιοτελή αγώνα.

Υ.Γ. Στις συνθέσεις θα δείτε ότι οι Ιταλοί έχουν κάνει αλλαγή και μάλιστα ότι ο παίκτης που μπήκε έβαλε και γκολ. Μη ρωτάτε «πώς» και «γιατί» επετράπη κάτι τέτοιο εκείνη την εποχή. Όπως διαβάσατε, ο αγώνας ήταν μεν επίσημος, αλλά διεξήχθη κάτω από περίεργες συνθήκες!